Satürn’ün kuzey kutbundaki gizemli altıgen
Bir süre önce Cassini uzay sondası, Satürn’ün çok sayıda ayrıntılı görüntüsüyle gökbilimcileri şaşırttı. Bununla birlikte, bir görüntü bilim adamlarını bugüne kadar hala şaşırtıyor: Satürn’ün kuzey kutbundaki altıgen.
Washington (ABD). Satürn , güneş sistemimizde birçok açıdan benzersizdir. Başka hiçbir gezegenin bu kadar belirgin bir halka sistemi yoktur, Satürn o kadar hafiftir ki uçsuz bucaksız bir okyanusta yüzebilir ve kuzey kutbunda gökbilimcilerin daha önce hiçbir gezegende görmedikleri ve bugüne kadar açıklamaları olmayan bir şey vardır: Bir altıgen yaklaşık 30.000 kilometre çapında.
Kuzey kutup altıgeninin ilk fotoğrafları, 1980 yılında Satürn’ün yanından geçerken Voyager 1 uzay aracı tarafından çekildi. Cassini şimdi daha ayrıntılı görüntüler sunuyor, ancak bu fenomen bir sır olarak kalıyor. Şimdiye kadar birkaç teori var, ancak hiçbiri altıgenin oluşumu için tam olarak tatmin edici bir açıklama sağlamıyor. Ayrıca altıgenin kalıcı bir fenomen mi yoksa sadece geçici bir fenomen mi olduğu veya tam olarak halkalı gezegenin dönme eksenine oturan altıgenin neden gezegenin güney kutbunda değil de sadece kuzey kutbunda var olduğu da net değil.
Altıgenin Satürn’deki boyutu ve konumu
Altıgenin çapı yaklaşık 30.000 kilometredir ve Dünya’nın çapından neredeyse üç kat daha büyüktür. Dönme ekseni ile tam olarak hizalanmış merkezi girdap, yaklaşık 10.000 kilometrelik bir çapa sahiptir (kendisine doğru akan akım dahil). Altıgenin kendisinde daha küçük, daha parlak bir nokta göze çarpıyor, yaklaşık 3.500 kilometre çapında ve şu anki Cassini görüntülerinde de görülebiliyor. Altıgenin kendisi gibi, küçük benek de oldukça uzun ömürlü görünüyor.
NASA’daki gezegen araştırmacıları tarafından yapılan en son kızılötesi araştırmalar, altıgen içindeki üst atmosferde Satürn’ün atmosferinin geri kalanından daha az büyük puslu parçacık biriktiğini gösteriyor. Görünüşe göre, altıgenin kenarındaki güçlü rüzgarlar, gaz zarfının geri kalanıyla alışverişi engelleyen bir bariyer gibi davranıyor. Daha büyük puslu parçacıklar, üst atmosferin güneş ışığı ile ışınlanmasından kaynaklanır. Satürn’ün eğimi nedeniyle kuzey kutbu uzun süre gölgede kaldı ve sadece birkaç yıldır güneş tarafından yeniden aydınlatılabiliyor. Araştırmacılar, önümüzdeki yıllarda burada daha büyük puslu parçacıkların da oluşacağından ve altıgenin bu değişime bir şekilde tepki vereceğinden şüpheleniyor. Ancak Cassini, Satürn’ü yalnızca Eylül 2017’ye kadar gözlemleyecek – bu sürenin altıgenin bilmecesini çözmek için yeterince uzun olup olmayacağı şüpheli.
